Chiết xuất dược liệu là gì?
Dược liệu được chiết xuất bằng nhiều phương pháp nhưng phố biết nhất là chiết xuất với dung môi nước, hoặc cồn etylic. Trước đây khi chưa có các thiết bị chiết xuất dược liệu hiện đại, người ta thường sử dụng phương pháp đun nấu thủ công thông thường. Tuy nhiên việc đun nấu vừa vất vả, vừa tốn nhiều chi phí thuê nhân công, vừa tốn thời gian trông coi lại có thể chưa đảm bảo an toàn thực phẩm.
Chính vì vậy, giải pháp hiệu quả hiện nay đó là sử dụng các nồi chiết xuất dược liệu gia nhiệt bằng điện hoặc tốt hơn nữa dùng các thiết bị chiết xuất cô đặc chân không. Việc sử dụng máy móc giúp tự động hóa trong sản xuất cài đặt thời gian không cần phải trông chờ. Dược liệu được chiết xuất kiệt tối đa, tiết kiệm thời gian, công sức và chi phí vận hành.
Điều kiện chuẩn hoá của Cao thuốc Đông y dược liệu thiên nhiên
Theo Thông tư số 13/2018/TT-BYT Quy định về chất lượng dược liệu, thuốc cổ truyền, nhà sản xuất, cơ sở chế biến dược liệu, thuốc đông y cổ truyền cần phải thực hiện đúng quy định.
- Áp dụng dược điển, về chỉ tiêu chất lượng, mức chất lượng và phương pháp kiểm nghiệm quy định tại chuyên luận dược liệu, thuốc cổ truyền tương ứng của dược điển áp dụng và chỉ tiêu chất lượng, mức chất lượng, phương pháp kiểm nghiệm chung được quy định tại phụ lục của dược điển áp dụng.
- Cập nhật tiêu chuẩn chất lượng và áp dụng dược điển mới nhất, không quá 2 năm khể từ khi ban hành.
- Dược liệu, nguyên liệu sản xuất, bao bì phải được kiểm nghiệm và đạt tiêu chuẩn chất lượng.
- Kiểm nghiệm đạt tiêu chuẩn chất lượng trước khi đưa ra thị trường.
Hệ thống chiết xuất, chế biến cao dược liệu chuẩn hoá GMP
Hệ thống chiết xuất cao dược liệu công nghệ cao từ thảo dược thiên nhiên giúp nâng tầm các sản phẩm thảo dược, mỹ phẩm thiên nhiên, các sản phẩm bảo vệ sinh khoẻ. Với hệ thống trang thiết bị và dây chuyền chiết xuất hiện đại, đáp ứng nhu cầu chiết xuất dược liệu theo quy mô công nghiệp với sản lượng lớn, đầy đủ các dạng sản phẩm từ cao lỏng; cao đặc; cao khô. Hệ thống chiết xuất dược liệu chuẩn hóa của KAG Việt Nam cho chất lượng ổn định, giá cả hợp lý, phù hợp với các các doanh nghiệp, đơn vị sản xuất dược phẩm...
Công nghệ sản xuất đáp ứng nhu cầu chế biến cao khô, cao lỏng, cao mềm, đặc biệt là các dược liệu chất lượng cao như cao Cà gai leo, cao Đinh lăng, cao Lạc tiên, Cao khô Nần nghệ... hoặc bào chế thành phẩm viên nén, viên nang, cốm, bột. Với công nghệ chiết xuất chuẩn hoá, sản phẩm dược liệu giữ được màu sắc, chất lượng nguyên liệu ban đầu; các hoạt chất quý trong thảo dược không bị biến đổi, đảm bảo tác dụng dược lý của sản phẩm.
1. NỒI NẤU DƯỢC LIỆU
Nồi nấu thuốc, nồi nấu dược liệu là thiết bị được sử dụng trong giai đoạn đầu tiên, nấu dược liệu lấy nước. Dược liệu có thể là các loại hoa, lá, củ quả, thân rễ... có nguồn gốc thực vật, nhưng cũng có thể là xương, sừng... từ động vật hoặc đá, khoáng.
Vì thế Nồi nấu Dược liệu cũng được chia làm 3 loại, phù hợp với nhu cầu sử dụng của khách hàng: Nồi nấu thảo mộc, thảo dược; Nồi nấu dược liệu áp suất cao và Nồi nấu xương, sừng.
A. NỒI NẤU THẢO DƯỢC, THẢO MỘC
Nồi nấu dược liệu thích hợp sử dụng cho các loại thảo dược thân gỗ, rễ cây, quả, củ vì rút ngắn thời gian chiết xuất. Nồi nấu thảo mộc được thiết kế như nồi nấu nước phở, nồi nấu canh thông thường, nhưng cấu tạo nhiều lớp giúp giữ nhiệt, chống nóng, và thiết kế có thể điều chỉnh nhiệt độ, đảm bảo dược liệu không bị mất đi tính chất khi nấu ở nhiệt độ cao.
B. NỒI ÁP SUẤT NẤU DƯỢC LIỆU
Nồi nấu dược liệu áp suất thích hợp sử dụng cho các loại thảo dược thân gỗ, rễ cây, quả, củ vì rút ngắn thời gian chiết xuất. Nồi nấu cao dược liệu là thiết bị nấu dược liệu, thảo dược, thảo mộc thậm chí là nấu nước dùng các món ăn… Thiết bị được sản xuất hoàn toàn bằng inox 304 dùng trong công nghệ thực phẩm, thiết bị y tế.
Nồi nấu cao lá dùng điện để đun sôi nước thuốc, nước hầm dược liệu một cách gián tiếp nhờ vào cấu tạo 2 lớp, vừa giữ nhiệt vừa chống cháy. Kết hợp với áp suất cao giúp chiết xuất tốt đa dược tính trong thảo mộc, cây thuốc.
C. NỒI ÁP SUẤT NẤU CAO XƯƠNG, CAO SỪNG
Nấu dược liệu bằng than củi ở điều kiện áp suất thường trong không khí và nhiệt độ không chuẩn xác dẫn đến hoạt tính, tính chất hóa học của dược liệu bị mất đi trong quá trình nấu, cô, sấy…khiến cho hiệu quả thành phẩm bị giảm sút. Nấu thảo dược trong nồi áp suất với nhiệt độ thích hợp là một trong những phương pháp chiết xuất dược liệu, thảo dược nhằm lấy dược tinh chất trong đó. Nồi áp suất nấu cao xương, cao sừng dược liệu được thiết kế dày dặn, chịu được áp suất lớn, thiết kế dành riêng cho việc chiết xuất dược chất từ động vật để làm cao ban long, cao quy bản, cao ngựa bạch, cao dê...
Cũng như Nồi nấu cao lá, cao thảo dược, Nồi nấu cao xương sử dụng tủ điện tự động điều khiển nhiệt độ, thời gian và áp suất đun nấu. Cấu tạo 3 lớp inox dày dặn, chịu được áp suất lớn, nhiệt độ cao trong thời gian dài, Thiết bị nấu cao xương đáp ứng nhu cầu nấu cao toàn tính, cao hổ cốt, cao ngựa, cao trăn…
2. NỒI CÔ CAO LỎNG
Với dạng cao lỏng, các nồi cánh khuấy cơ bản, Nồi cô cao dược liệu có thể đáp ứng được mục đích nấu cao lỏng, siro ho, hay dầu gội dược liệu, dầu gội thiên nhiên.... Cao thuốc dạng lỏng sánh, có mùi vị đặc trưng của dược liệu, bào chế bằng cách sắc hay nấu dược liệu với nước trong nhiều giờ, loại bỏ bã dược liệu, cô dịch thuốc đến thể cao lỏng, thường có thêm đường, mật ong và cồn.
3. NỒI CÔ CAO ĐẶC
Cao đặc, cao khô là dạng cao dược liệu có độ ẩm thấp, dưới 20%, tỉ lệ dinh dưỡng, hàm lượng dược chất cao, thời gian cô đặc lâu nên thiết kế Nồi cô cao đặc, cao khô có dạng nồi miệng rộng, với khung máy vững chãi và motor chắc khoẻ, không làm biến dạng, móp méo nồi cô cao.
Nồi nấu cao xương hay Nồi cô đặc dược liệu được cấu tạo từ inox 304 cao cấp, cùng thiết kế 2 lớp có tác dụng chống cháy, cách nhiệt giúp cho dược liệu trong quá trình cô đặc không bị bám dính, cháy khét, không làm mất chất trong dược liệu hay thay đổi dược tính của thảo dược.
Điểm ưu việt là khả năng xoay nghiêng 90 độ, dễ dàng lấy dược liệu ra ngoài. Hệ thống cánh khuấy có cánh vét bố trí so lê, vét sát thành nồi, giúp dược liệu được khuấy đảo đều, không khê cháy, cao thuốc sánh hơn, mịn hơn.
3 bước chiết xuất thảo mộc, dược liệu
Dược liệu, thảo dược được sơ chế và đun trong thời gian dài để thu nước cốt, nước thuốc, sau đó cô lại để làm cao lỏng hoặc cao đặc, cao bánh. Cụ thể quá trình sẽ được trình bày dưới đây:
Giai đoạn 1: Nấu, hầm dung dịch nước thuốc trong thời gian dài
Cho dược liệu đã sơ chế vào Nồi ninh cao dược liệu, đổ lượng nước gấp 4 – 6 lần khối lượng nguyên liệu (ngập trên dược liệu 5-10cm). Đun khoảng 6 giờ với thân rễ cứng, 4 giờ với lá, hoa, cành và 6 – 24 giờ đối với xương động vật. Nồi sắc thuốc công nghiệp làm từ inox 304 cao cấp có 2 lớp chống cháy, dễ dàng điều chỉnh thời gian và nhiệt độ, dung tích lớn có thể chứa được 200 - 500L nước cốt, nước thuốc. Sau khi nấu xong mở van dưới đáy nồi để lấy được dung dịch nước thuốc.
Lưu ý Nên sử dụng Máy lọc cặn bã để loại bỏ hoàn toàn cặn lắng, cặn lơ lửng còn sót lại trong nước thuốc.
Giai đoạn 2: Đun và khuấy trộn cao dược liệu thành phẩm
Đổ nước thuốc vào 2/3 Nồi cô cao đặc và cài đặt thời gian, nhiệt độ, khi thấy cao thuốc sánh dính như mật là thành phẩm. Miệng nồi rộng giúp khả năng bay hơi nước nhanh hơn, cùng cánh khuấy có khả năng đảo trộn và vét từ đáy nồi đến thành nồi. Thiết kế 3 lớp tương tự như phương pháp đun nấu cách thủy, không làm cao bị cháy khê, có mùi khét.
Nồi cô cánh vét làm việc tự động dưới sự điều khiển của tủ điện. Người dùng chỉ cần cài đặt thời gian, nhiệt độ thích hợp rồi bật máy, hệ thống motor và gia nhiệt tự động sẽ khuấy đảo và cô thuốc, quá trình sẽ diễn ra tự động, cho năng suất cao và đảm bảo an toàn, vệ sinh.
Để giảm độ ẩm trong cao thuốc, nên sử dụng Tủ sấy 20 khay, để sấy cao đạt độ ẩm cẩn thiết cũng như bảo quản không làm hỏng cao thuốc.
Giai đoạn 3: Đóng gói, bảo quản
Kết thúc quá trình nấu cao, cao đặc được điều chế thành các dạng viên thuốc, viên hoàn bằng cách trộn với mật ong, mật mía hoặc mạch nha theo tỉ lệ 1:1 hoặc 1,2:1,5 rồi bỏ vào lồng quay của Máy vo viên. Sau 1 – 2 phút sẽ ra thành phẩm viên hoàn, thuốc tễ nhẵn bóng, thơm mùi dược liệu.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét